• Vraag MUG-bijstand.
• Vrije luchtweg: hyperstrekking (cave CWZ), kinlift, jaw thrust
• Controleer ademhaling en circulatie (ABC)
• Geef Adrenaline® 1mg IV
  alle 3-5 min bij asystolie/PEA (ALLE 2 cycli)
1° cyclus
• Start borstcompressies en beademing 30/2 (ambu 100% O2)
• Simultaan aanleggen monitor/AED door andere hulpverlener
• Controleer ritme: asystolie/PEA
2e cyclus
• IV-lijn met 500 ml Hartmann (IV of IO)
• Adrenaline® 1mg IV
• Borstcompressies en beademing 30/2
• Na 2 minuten ritmecontrole: asystolie/PEA
3e cyclus
• Borstcompressies en beademing 30/2
• Na 2 minuten ritmecontrole: asystolie/PEA
4e cyclus
• Borstcompressies en beademing 30/2
• Na 2 minuten ritmecontrole: asystolie/PEA
• Adrenaline® 1mg IV
• Asystolie/PEA: BLS verderzetten in cycli van 2 minuten (3e en 4e cyclus).
• VF/VT: pas staand order N°22 toe

Dit schema moet verdergezet worden tot aankomst van de MUG of tot het hernemen van de levenstekenen.

• Hypo-en hyperthermie
• Hypoxie
• Hypovolemie
• Hyper-en hypokaliemie
• Tamponade
• Tensiepneumothorax
• Thrombo-embolische aandoeningen
• Toxisch-therapeutisch

Voor een vrije ademweg:plaats larynxtube.(SO Materiaal-D) Gebruik capnografie

• Alle personen met een sterk verlaagd bewustzijn en mensen in coma.
• Eigen veiligheid eerst(denk ook aan CO-intoxicatie (SO 16)

• Ademhalingswegen vrijmaken (inspecteer mond en keel, hyperextensie, mayocanule,...)
• Bepaling van saturatie en glycemie
• Zuurstoftherapie in functie van de pulse-oxymeter. (werkt niet correct bij CO-intox.) Massimo.
• Cardiale monitoring

• lichte neurologische aandoening
• opname in het zh. noodzakelijk

• milde neurologische aandoening
• Contacteer arts, perfusie, ecg,...
• Stabiele zijligging
• Tracht luchtweg open te houden.(intubatie?)

• ernstige neurologische aandoening
• Vraag MUG, perfusie, ecg,...
• Stabiele zijligging
• Tracht luchtweg open te houden.(intubatie voorbereiden.)

• Overleg met arts.MUG.

• Intoxicatie opiaten (heroïne, …)?
  : Naloxone (Narcan® ) 0,4 mg/1ml + 10ml NaCl 0,9% in getitreerde dosis per ml, ter bevestiging van de diagnose. (snel uitgewerkt!)
• Suf
• Intoxicatie benzodiazepine’s?
  : Flumazenil (Anexate® ) 0,5 mg/5ml + 10ml NaCl 0,9% in getitreerde dosis per ml, ter bevestiging van de diagnose.
• GCS (ogen4, verbaal5, motorisch6)

1. controleerbare agitatie
2. agitatie met indicaties tot onmiddelijke geweldpleging
3. oncontroleerbaar met geweld (niet te benaderen)

• Eerste vaststellingen
• Anamnese:trauma, inname van medicatie of toxische stoffen, derving, diabetes, koorts...
• Poging tot dialoog
• Indien angst overheerst na communicatie:
  Lorazepam (Temesta exp)2,5mg co SL
• Glycemie, monitoring (ECG, BD, SaO2, temp.)
• Medicamenteuze imobilisatie indien oncontroleerbaar.
  Dormicum 5mg IM of 3mg IV
  , combineer ev. met fysieke immobilisatie.
• Cave : reversibele oorzaken
• Vraag tijdig bijstand (bedrijfstoezicht, 112,...)
• overleg met bedrijfsarts
• Labo, IV lijn zo mogelijk

• frequente oorzaken:
• Hypoxie, shock, epilepsie, hersentumor, hypoglycemie, pijn

• frequente oorzaken:
• Alcohol, verdovende middelen, medicatie, chemisch toxicant, CO, drugs...

• frequente oorzaken:
• manische aanval, psychose, paniekaanval, zenuwcrisis,...

• Overleg met arts.

1. Geen
2. Suf
3. Slaapt makkelijk, doch wekbaar
4. Niet of moeilijk wekbaar

• Personen die slachtoffer zijn van thermische of chemische verbranding

• Eerste balans met inschatting van de diepte, de grootte van de letsels en de verzwarende factoren (inhalatie,trauma, blast, gevoelige zones, circulaire Brandwonden…)
• Anamnese: oorzaak, wijze van blootstelling, tijd van optreden
• Ga na of er een mogelijks risico op inhalatieletsel is (verbranding van het gelaat, neusharen weg, roet in de keel,…)
• In alle gevallen,
  behalve in geval van verbranding met lithium, natrium, kalium of fosformagnesium
  ,afborstelen en "Koeling" met sproeier volgens de regel "3 x 15": 15 min aan 15° C op 15 cm afstand.
• Bij chemische verbranding 30 min spoelen en kledij onmiddellijk verwijderen alvorens te spoelen (opgelet: beschermingsmiddelen voor hulpverlening)
• Raadpleeg chemiekaart
• Bedek de aangetaste oppervlakte met kompressen doordrenkt met fysiologisch serum of met specifieke gelkompressen (Burnshields).
• Ontkleed de patiënt en verwijder alle objecten (ring, ketting) in de aangetaste zones.
• Plaats de monitoring (ECG, BD, SaO2).
• Lab, perfusie van groot kaliber, twee indien mogelijk (NaCl 0,9%)
• In geval van inademing van dampen of rook, O2 100% (Cave CO-intoxicatie).
• Wikkel de patiënt in een thermische deken, het hoofd inbegrepen

• Ademh.wegen:
  vrije luchtwegen dienen gewaarborgd, vooral in geval van verbranding aangezicht(snelle ontwikkeling van oedeem). In dit geval, leg reeds het intubatiemateriaal klaar voor de MUG-arts.
• Circulatie:
  De initiële behoefte aan vocht word als volgt geëvalueerd zowel bij volwassenen als bij kinderen: NaCl 0,9% 500 ml (< 40 % TVLO 10 ml/kg/h) (> 40 % TVLO 20 ml/kg/h)
• Analgesie en sedatie:
  Onontbeerlijk omwille van fysiologische (pijn) en psychische (stress) redenen. (zie so2 "analgesie bij traumatische pijn"

• Brandwonden >10% totale lichaamsoppervlak bij volwassenen
• Brandwonden > 5% totale lichaamsoppervlak bij kinderen
• Brandwonden in functionele gebieden (gewrichten, gezicht, genitalia, perineum)
• Diepe brandwonden >5% TVLO
• Inhalatieletsel
• Chemische brandwonden
• Circulatoire brandwonden

• Elk ongeval met hoge kinetische impact, uit voertuig geslingerd, gekneld of niet.
• Val vanop hoogte, vermoeden cervicaal letsel,enzo.

Eerste benadering(primary survey)
• Patiënt is kritiek of niet-kritiek: C-ABC benadering. Indien kritiek:scoop and run.
• Catastrofale bloeding stelpen (Tourniquet, rechtstreekse manuele druk)
• Airway:stabilisatie + CWZ : jaw trust, mayo, intubatie, stabiliseer CWZ.
• Breathing + O2: soort ademh.,auscultatie, geruis? ,spanningspneu?
• Circulation + tekens van shock
• Disability:pupillen, GCS, mobiliteit, check glycemie, temp.,intoxicatie,enzo.
• Exposure: onderzoek verder naar andere oorzaken of letsels.Voorkom afkoeling, neuromusc.bedreiging?

• Hartstilstand bij een traumapatiënt:
  CPR + oproep MUG + SAM-sling + voorbereiding thorax- of pericarddrainage
• Vulling bij volwassenen:
  Opstarten met NaCl 0,9 % maar asap overgaan op Hartmann 2 x 250 ml (liefst verwarmd) Indien haemoragische shock en BD syst. <80 mmHg blijft, Volulyte 6%® (2 x 250 ml) onder druk. Verifieer de vitale parameters en streef naar permissieve hypotensie ( Syst 70 - 90 mmHg) – bij neuro-trauma ( Syst 110 mmHg)
• Coagulatiemanagement:
  Bij actieve bloeding Exacyl (tranexaminezuur) 1 gr IV in 50 ml NaCl 0,9% in bolus.
• Analgesie:
  zie SO nr 2 (traumatische pijn van de ledematen – volwassene en kind)
• Neurologische achteruitgang en vermoeden trauma capitis
  Traumaprotocol verder zetten, evalueer verder, stupor? Coma? Transport traumacentrum?

• Overleg met arts en met 112 voor geschikt ziekenhuis.
• Ja,MUG indicatie!

• Kritiek:Verlies geen tijd. Scoop and run.
• Niet-kritiek: stabiel, tijd voor secundary survay (AMPLE) en herevaluatie.
• Traumapatiënten dienen zo snel mogelijk in-hospitaal op een operatiekwartier behandeld te worden!

• FYSIEK gekneld slachtoffer
Acties
• Bijstand Brandweer
• Stabiliseer CWZ
• Verzeker vrije luchtweg
• Parametercontrole
• Monitoring (zoveel mogelijk)
• 15 l O2, 100 %
• IV-lijn met 500 cc Hartmann
• 2e lijn met 500cc Volulyte (zo groot mogelijk lumen)
Verwijzing
• Ja, MUG indicatie!
Opmerking
• Bevrijding gebeurt onder supervisie externe MUG-arts tenzij veiligheidsgevaar > wachten op MUG (bijvoorbeeld bij een brandend voertuig,enz.)
• Zie ook SO polytrauma nr N

• Open fracturen van ledematen, als alleenstaand of geassocieerd letsel.
• Eigen veiligheid eerst.

• Eerste bilan. Anamnese (ABCDE)
• Stoppen van eventuele bloeding: compressief verband, tourniquet (PROC 13)
• Monitoring (ECG, BD, SaO2), O2 15l/min met non-rebreathing masker + zak op geleide van zuurstofsaturatie (CAVE shock!)
• Labo,, perfusie()
• Indien bewusteloos, zorg voor veilige luchtweg (procedure 2). Bij hartstilstand, SO nr 22 of 24 toepassen.
• Controleer sensibiliteit en vascularisatie van het lidmaat distaal van het letsel
• Repositioneer indien neurovasculaire bedreiging en controleer opnieuw.

• Patiënt in rugligging, indien bevrijd.
• Vulling (zie SO5). Controleer de vitale parameters elke 250 cc of 5 minuten.
• Respecteer Permissieve hypotentie bij groot trauma.
• Bij kinderen 20ml/kg in bolus (NaCl.0,9%)

• Zie SO 2 Analgesie bij traumatische aandoening
  Eerst Paracetamol 1g IV
• Fentanyl traag iv over 2 min.Indien onrust, overweeg Dormicum (3mg iv)(overleg met arts)
• Antibiotica (via externe mug, cefazoline 2g iv)

• Een open fractuur afdekken met steriele NaCl 0,9% -compressen.
• Plaats een spalk ter immobilisatie.

• Ja, Mug-indicatie.

1. Geen
2. Suf
3. Slaapt makkelijk, doch wekbaar
4. Niet of moeilijk wekbaar

• Werknemers die het slachtoffer zijn van hyperthermie (temperatuur > 40 C°) bij inspanning, rust of uitgelokt (extreem warme werkcondities,medicatie, exciterende drugs,...)

• Eerste vaststellingen
• Monitoring (ECG, SaO2, AF, BD, T°)
• Zuurstof op geleide van SpO2
• Biologie, perfusie NaCl 0,9 % 500ml.
• Indien tekens van shock (SO 05)
• Afhankelijk van de klinische toestand van de patiënt, neem contact met de spoedarts

• Snel afkoelen bij toxische hyperthermie en hitteslag.Streef naar T < 39°C.
• Uitkleden en met water besproeien en in vochtige handdoeken wikkelen
• Leg de patiënt plat, meet rectale lichaamstemperatuur.
• Coldpacks aanbrengen in de nek, oksels, liezen en knieholten.
• 1 g paracetamol IV en koude perfusie
• Controleer glycemie en GCS.
Verwijzing
• Afhankelijk van de toestand en recuperatie van slachtoffer kan doorverwijzing, al dan niet met MUG-assistentie, nodig zijn.
• Contacteer spoed voor patiënt met maligne hyperthermie.

• cyanides, acrylonitril, aminonitril, waterstofchloride/ zoutzuur, fenol, zwavelzuur,
• waterstofsulfide,salpeterzuur, aminonitril, fluorzuur, chloorformiaten(esters van chloormierenzuur), mierenzuur

• Redding van besmette, onbewuste patiënten of patiënten die niet in staat zijn om onmiddellijk uit de gevarenzone te gaan.(ernstig zieke/gewonde patiënten volgens de ABCDE-aanpak)
• Start basic life support indien nodig (bijv. bloeden controle met Tourniquet, hartmassage etc.)
• Het gebruik van passende persoonlijke beschermingsmiddelen en zelfbescherming heeft de hoogste prioriteit.
• In een veilige zone: snel en volledig verwijderen van kleding met een reddingsmes of traumaschaar (ca. 1 minuut)
• Kort afspoelen met veel water (ca. 1 minuut)
• Plaats de patiënt op een schoon reddingsblad. Onderkoeling vermijden.
• Breng de patiënt naar de overdrachtsruimte naar de medische hulpdiensten (ca. 1 minuut).

• Vernevelde adrenaline (adrenaline):
  Meng 2 mg epinephrinum (2 ml) met 3 ml zoutoplossing 0,9%. Toedienen via aërosolmasker.
• 250 mg methylprednisolone IV
  (of een gelijkwaardige steroïde dosis) wordt aanbevolen.

• Start CPAP-therapie
  (Continuous Positive Airway Pressure Ventilation).
• 1000 mg methylprednisolone IV
  (of een gelijkwaardige steroïde dosis) wordt aanbevolen.

• De duur van decontaminatie hangt grotendeels af van de ernst van het letsel, het product waarmee men in contact kwam en van de toestand van de patiënt.
  Gebruik je gezond verstand. Indien er geen tijd te verliezen valt: "Crash-decontaminatie"
• De toestand op het terrein en het aantal slachtoffers, kan er eveneens toe leiden, dat men kiest voor een kortere decontaminatie en een snellere evacuatie.